Skip to content

A healthy headache free life starts here

اطلاعات بیشتر

میگرکسترا درمان سردرد میگرنی

میگرکسترا (Migrextra) یک ترکیب دارویی است که شامل ناپروکسن سدیم ۵۰۰ میلی‌گرم و سوماتریپتان ۸۵ میلی‌گرم می‌باشد. این ترکیب دارویی، که به تأیید سازمان غذا و داروی ایالات متحده (FDA) رسیده است، به‌طور اختصاصی برای درمان سردردهای میگرنی و علائم همراه آن از جمله تهوع، استفراغ، و حساسیت به نور و صدا در بزرگسالان و کودکان ۱۲ سال به بالا طراحی شده است. استفاده همزمان از این دو دارو در یک فرمولاسیون منحصربه‌فرد، اثرات ضدالتهابی ناپروکسن را با اثرات ضد میگرنی سوماتریپتان ترکیب می‌کند و منجر به تسکین سریع‌تر و کاهش نیاز به مصرف سایر داروهای ضددرد می‌گردد. این درمان مؤثر، به بیماران کمک می‌کند تا در کوتاه‌ترین زمان ممکن به فعالیت‌های روزمره بازگردند و کیفیت زندگی خود را بهبود بخشند.

ناپروکسن، از دسته داروهای ضدالتهاب غیر استروئیدی (NSAID)، و سوماتریپتان، از گروه داروهای تریپتان، هر دو نقش مؤثری در تسکین درد ایفا می‌کنند. سوماتریپتان با اثرگذاری بر گیرنده‌های 5HT1 (نوعی گیرنده مرتبط با سروتونین) موجب تنگ شدن عروق خونی مغزی می‌گردد که در جریان حملات میگرنی دچار اتساع و التهاب شده‌اند. همچنین، این دارو با تنظیم فعالیت اعصاب محیطی و مرکزی مرتبط با انتقال درد، اثر تسکین‌بخشی قابل‌توجهی دارد. ناپروکسن نیز از طریق مهار آنزیم سیکلوکسیژناز (COX) و کاهش تولید پروستاگلاندین‌ها، نقش ضدالتهابی و ضد درد ایفا می‌کند.

در حالی که این داروها نقش مهمی در مدیریت حملات میگرنی فعال دارند، سوماتریپتان و ناپروکسن برای پیشگیری از میگرن در بلندمدت طراحی نشده‌اند. با این حال، مصرف ترکیبی آن‌ها باعث کاهش تعداد حملات میگرنی در بیماران میشود و کیفیت زندگی را بهبود می بخشد.

درباره میگرکسترا

این محصول اولین داروی ترکیبی تایید شده حاوی سوماتریپتان برای معالجه حملات حاد میگرن می‌باشد و ترکیب سوماتریپتان و ناپروکسن سدیم، کنترل درد پایدار و علائم مرتبط با میگرن را در مقایسه با هر دارویی که به تنهایی مصرف می شود، با تاثیر به مراتب بهتر فراهم می کند.

 این دارو  در از بین بردن میگرن از طریق مکانیسم های مختلف دارویی عمل می‌کند .سوماتریپتان داروی ضد میگرن از خانواده تریپتان است و آگونیست گیرنده‌ های اختصاصی  ۵ HT1B و ۵HT1D می باشد. به واسطه اثرگذاری بر این گیرنده ها و تغییر در فعالیت نوروترانسمیتر سروتونین اثرات ضد التهابیو منقبض کنندگی عروق ایجاد میکند و لذا با اثرگذاری بر پاتولوژی بیماری باعث تسکین درد های میگرنی می‌ گردد. ناپروکسن با مهار  هر دو  ایزوآنزیم سیکلواکسیژناز COX ، COX-1 وCOX-2، سنتز پروستاگلاندین ها در بافت های بدن را کاهش داده و با مهار آغاز التهاب، آبشار التهابی و تولید سایتوکاین ها را کاهش می دهد.

بر اساس مطالعاتی که تا کنون بر تعداد بالای بیمار انجام گردیده است، درمان ترکیبی تریپتان و داروی ضد التهاب غیر استروئیدی توانسته است به صورت معناداری سبب قطع درد پس از ۳۰ دقیقه از مصرف نسبت به تک درمانی تریپتان گردد. از بین داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی، ناپروکسن داروی انتخابی از نظر ایمنی و کارایی است.

پاتوفیزیولوژی بیماری میگرن

یکی از اجزای کلیدی در پاتوفیزیولوژی میگرن، وجود پدیده‌ای به نام افسردگی منتشر قشری (CSD) است. این پدیده به صورت یک موج آهسته انتشار دهنده دپولاریزاسیون نورونی در قشر مغز، که پس از آن یک دوره هایپرپولاریزاسیون ایجاد می‌شود، رخ می‌دهد. CSD یک رویداد مهم محسوب شده و به فعال شدن مسیرهای درد وابسته به عصب سه‌قلو (Trigeminal Nociceptive Pathways) منجر می‌شود. همین مسیرها موجب آزاد شدن نوروپپتیدهایی مانند پپتید مرتبط با ژن کلسی‌تونین (CGRP) و سایر واسطه‌های التهابی می‌گردند که فرآیند التهاب عصبی و احساس درد میگرنی را ایجاد می‌کند. 

افسردگی منتشر قشری (Cortical Spreading Depression CSD)

وودوپا پس از عبور از سد خونی-مغزی، وارد سیستم عصبی مرکزی می‌شود و در آنجا توسط آنزیم دوپا دکربوکسیلاز (با کمک کوفاکتور پیریدوکسال فسفات یا ویتامین ب۶) به دوپامین تبدیل می‌شود. این دوپامین تولید شده در پایانه‌های عصبی ذخیره و در پاسخ به تحریکات عصبی آزاد می‌شود. دوپامین آزاد شده با اتصال به گیرنده‌های دوپامینی در جسم مخطط، باعث تعدیل فعالیت مدارهای حرکتی در هسته‌های قاعده‌ای می‌شود و تعادل بین سیستم‌های دوپامینی و استیل‌کولینی را بازیابی می‌کند. این فرآیند منجر به بهبود علائم حرکتی بیماری پارکینسون از جمله کندی حرکات، سفتی عضلانی و لرزش می‌شود. همچنین، لوودوپا در آزادسازی فاکتورهای رشد عصبی نیز نقش دارد که می‌تواند به حفاظت و بقای نورون‌های باقیمانده کمک کند.

در هنگام حمله میگرنی، نورون‌های سه‌قلو فعال شده و نوروپپتیدهای پیش‌التهابی نظیر CGRP و سابستنس P را آزاد می‌کنند. این نوروپپتیدها باعث التهاب عصبی، اتساع عروق، و افزایش نفوذپذیری عروق می‌شوند که درد شدید و سایر علائم میگرنی را تشدید می‌کند. این فرایندها اساس اصلی در پاتوفیزیولوژی میگرن محسوب می‌شوند. 

در طول حملات میگرنی، جریان خون مغزی تغییرات گذرا را تجربه می‌کند. این تغییرات شامل وازوکنستریکشن (تنگ شدن عروق) در مرحله اولیه و سپس وازودیلاسیون (گشاد شدن عروق) است. این تظاهرات با آزاد شدن واسطه‌های التهابی و نوروپپتیدها مرتبط بوده و قسمتی از پاتوفیزیولوژی میگرن را تشکیل می‌دهد. 

نوروترانسمیترهایی مانند سروتونین و دوپامین در پاتوفیزیولوژی میگرن نقش مهمی دارند. نوسانات سطح سروتونین در بدن می‌تواند آستانه تحمل درد را کاهش دهد و به تنظیم تون عروقی در رگ‌های کرانیال کمک کند. این تغییرات نوروترانسمیترها به‌عنوان اهداف بالقوه در درمان میگرن شناخته شده‌اند.  

استعداد ژنتیکی یکی دیگر از عوامل مؤثر در ایجاد میگرن محسوب می‌شود. جهش‌هایی در ژن‌های مرتبط با فعالیت نورونی، تنظیم سیستم عصبی و عملکرد عروقی می‌توانند خطر ابتلا به میگرن را افزایش دهند و در شناسایی اهداف درمانی جدید و شخصی‌سازی استراتژی‌های درمانی مؤثر باشند. 

به طور کلی، میگرن نتیجه تعامل عوامل نوروشیمیایی، عروقی و ژنتیکی است که به شروع و تداوم حملات میگرنی منجر شده و بر سلامت روان و کیفیت زندگی بیماران تأثیر عمده‌ای می‌گذارد.

کمی درباره عملکرد میگرکسترا

میگرکسترا، نخستین داروی ترکیبی تأیید شده حاوی سوماتریپتان برای درمان حملات حاد میگرن، با بهره‌گیری از ترکیب سوماتریپتان و ناپروکسن سدیم قادر است کنترل پایدار و مؤثری بر درد و علائم مرتبط با میگرن ارائه دهد. این فرمولاسیون ترکیبی به‌طور قابل‌توجهی نسبت به درمان‌های تک‌دارویی (هر دارو به‌تنهایی)، اثربخشی بیشتری نشان داده است. 

سوماتریپتان یک داروی ضد میگرن از خانواده تریپتان‌ها و آگونیست انتخابی گیرنده‌های 5HT1B و 5HT1D می‌باشد. اثرگذاری این دارو بر این گیرنده‌ها از طریق تنظیم فعالیت نوروترانسمیتر سروتونین، موجب کاهش التهاب عصبی، انقباض عروق مغزی، و تسکین درد‌های میگرنی می‌گردد. این مکانیسم، باعث اثرگذاری مستقیم بر پاتوفیزیولوژی حملات میگرنی می‌شود. در مقابل، ناپروکسن، که از دسته داروهای ضدالتهاب غیر استروئیدی (NSAID) است، با مهار هر دو ایزوآنزیم سیکلوکسیژناز (COX) شامل COX1 و COX2، تولید پروستاگلاندین‌ها را کاهش داده و با مهار آغاز التهاب از تداوم آبشار التهابی، تولید سایتوکاین‌ها و سایر واسطه‌های التهابی جلوگیری می‌کند. 

مطالعات بالینی نشان داده‌اند که درمان ترکیبی تریپتان‌ها با یک داروی ضدالتهاب غیر استروئیدی نسبت به درمان تک‌دارویی با تریپتان اثر سریع‌تر و قابل‌توجه‌تری در تسکین درد میگرنی دارد؛ به‌طوری‌که تسکین معنادار درد تنها ۳۰ دقیقه پس از مصرف مشاهده شده است. در میان داروهای ضدالتهاب غیر استروئیدی موجود، ناپروکسن به دلیل پروفایل ایمنی و اثربخشی مناسب، به عنوان داروی انتخابی در این ترکیب شناخته می‌شود. این فرمولاسیون نه‌تنها پاتوفیزیولوژی میگرن را هدف قرار می‌دهد، بلکه از ایجاد و تشدید علائم مرتبط جلوگیری کرده و کیفیت درمان را بهبود می‌بخشد.

موارد منع مصرف

  • تاریخچه بیماری عروق کرونر یا وازواسپاسم عروق کرونر
  • سابقه جراحی بای پس قلبی
  • سندرم ولف – پارکینسون وایت یا سایر اختلالات ریتم و مسیر هدایت قلبی.
  • سابقه سکته مغزی، حمله ایسکمیک گذرا یا میگرن همی پلژیک یا بیسیلار.
  • بیماری عروقی محیطی
  • بیماری ایسکمیک روده
  • فشار خون کنترل نشده
  • استفاده از داروهای ارگوت مانند ارگوتامین طی ۲۴ ساعت گذشته
  • استفاده همزمان یا اخیر (۲ هفته گذشته) از مهار کننده مونوآمین اکسیداز-A.
  • سابقه آسم ، کهیر ، سایر واکنشهای آلرژیک نوع ، رینیت ، یا سندرم پولیپ بینی بعد از مصرف آسپرین یا سایر داروهای ضد درد.
  • حساسیت بالایی به سوماتریپتان، ناپروکسن یا هر مؤلفه دیگر (آنژیوادم و آنافیلاکسی) دیده می شود . سه ماهه سوم بارداری.
  • اختلال شدید کبدی

سبک زندگی مناسب برای پیشگیری از میگرن

میگرن یکی از شایع‌ترین اختلالات عصبی است که می‌تواند به‌دلیل تعامل پیچیده بین عوامل ژنتیکی، محیطی، و سبک زندگی تحریک شود. اتخاذ یک سبک زندگی سالم با شناسایی محرک‌ها و مدیریت فاکتورهای خطر، می‌تواند به‌طور قابل‌توجهی تعداد و شدت حملات میگرنی را کاهش دهد. در ادامه مهم‌ترین توصیه‌ها برای پیشگیری از میگرن در قالب اصلاح سبک زندگی آورده شده است:

مدیریت عوامل محرک

یکی از راه‌های کلیدی جلوگیری از میگرن، شناسایی و اجتناب از عواملی است که باعث تحریک حملات می‌شوند. محرک‌های رایج عبارتند از:  

تغذیه: اجتناب از غذاهای حاوی تیامین‌ (مانند شکلات، پنیرهای کهنه)، گلوتامات مونوسدیم (MSG)، و نیتریت‌ها (مانند سوسیس و کالباس).  کاهش مصرف کافئین و الکل، به‌خصوص شراب قرمز رژیم غذایی منظم و محدود کردن افت قند خون؛ پرهیز از حذف وعده‌های غذایی.  

تغییرات در خواب:  تنظیم ساعت خواب و بیداری منظم (هفت تا هشت ساعت خواب شبانه). پرهیز از خواب بیش‌از‌حد یا کم‌خوابی.  

استرس: اضطراب و استرس از عوامل اصلی تحریک میگرن هستند. تکنیک‌های مدیریت استرس مانند یوگا، مدیتیشن، و تمرینات تنفسی می‌توانند کمک‌کننده باشند

محیط: اجتناب از قرار گرفتن در معرض نورهای شدید، صداهای بلند، و بوی تند. قرار گرفتن در محیط‌های آرام و تهویه مناسب در زمان شروع حمله.  

ورزش‌های هوازی معتدل مانند پیاده‌روی، دوچرخه‌سواری یا شنا می‌توانند باعث کاهش دفعات حملات شوند.  

ورزش باعث کاهش استرس و تنظیم سطح اندورفین و سروتونین می‌شود.  

توجه: ورزش‌های شدید و ناگهانی ممکن است در برخی افراد منجر به تحریک میگرن شود؛ بنابراین آغاز فعالیت باید تدریجی باشد.  

کم‌آبی بدن یکی از عوامل شایع تحریک میگرن است. مصرف حداقل ۸ لیوان آب در روز توصیه می‌شود.  

 مصرف میوه‌ها و سبزیجات با آب بالا (مانند خیار و هندوانه) به حفظ وضعیت هیدراتاسیون کمک می‌کند.  

اختلال در ریتم شبانه‌روزی یکی از علل شایع در راه‌اندازی حملات میگرنی است. 

خواب منظم و پرهیز از تغییرات عمده در زمان خواب (مانند خواب بیش از حد در روزهای تعطیل) توصیه می‌شود. 

انتخاب رژیم غذایی سرشار از مغذی‌ها شامل: 

منابع امگا3 (مانند ماهی‌های چرب). 

مصرف میوه‌ها، سبزیجات، غلات کامل، و پروتئین‌های کم‌چرب. 

اجتناب از گرسنگی طولانی‌مدت؛ بهتر است وعده‌های کوچک در فواصل زمانی منظم مصرف شود.

تغییرات هورمونی، به‌ویژه در دوران قاعدگی، می‌تواند حملات میگرنی را تشدید کند. 

مشاوره با پزشک برای مدیریت هورمونی (مثلاً استفاده از روش‌های کنترل هورمونی یا مکمل‌ها) توصیه می‌شود.

میگرن به‌طور مستقیم با استرس و اضطراب تشدید می‌شود. پیگیری روش‌های زیر برای کنترل استرس توصیه می‌شود:  

  • مدیتیشن و ذهن‌آگاهی (Mindfulness) به‌منظور کاهش تنش‌های روزمره.  
  • استفاده از ماساژ درمانی یا روش‌های ریلکسیشن مانند تکنیک‌های تنفس عمیق.  
  • ایجاد تعادل در کار و زندگی شخصی.  

برخی مکمل‌ها ممکن است در پیشگیری از میگرن مؤثر باشند:  

  • منیزیم: کمک به کاهش میگرن، به‌خصوص در مواردی که کمبود منیزیم وجود دارد.
  • ویتامین B2 (ریبوفلاوین): مطالعات نشان داده‌اند مکمل ویتامین B2 می‌تواند شدت و فراوانی حملات میگرن را کاهش دهد.
  • کوآنزیم Q10: یک آنتی‌اکسیدان که اثربخشی آن در کاهش حملات میگرنی ثابت شده است.

افرادی که از میگرن مزمن یا شدید رنج می‌برند، باید با پزشک متخصص (نورولوژیست) در خصوص درمان‌های دارویی پیشگیرانه مانند بتابلاکرها، مسدودکننده‌های کانال کلسیم، یا آنتاگونیست‌های CGRP مشورت کنند. ثبت دفترچه حملات میگرنی برای شناسایی محرک‌ها و طول مدت حملات می‌تواند در مدیریت بهتر بیماری کمک‌کننده باشد.  

عوارض دارویی

گرگرفتگی، احساس سوزن سوزن شدن، بی حسی، لرزش، گرما، حالت تهوع، معده درد، خستگی، ضعف ، خواب آلودگی و سرگیجه ممکن است رخ دهد. اگر هر یک از این اثرات ادامه یابد و یا بدتر گردد، باید متذکر گردید که سریعاً به پزشک یا داروساز خود اطلاع دهند.

یادآور گردید که پزشک این دارو را تجویز کرده است زیرا او قضاوت کرده است که سود دارو بیشتر از خطر عوارض جانبی است. و بسیاری از افراد بااستفاده از این دارو عوارض جانبی جدی ندارند. این دارو ممکن است فشار خون بیمار را بالا ببرد.

سوماتریپتان معمولاً می تواند احساس سفت شدن قفسه سینه، فک و گردن، درد یا فشار شود که معمولاً نگران کننده نیست. با این حال، این عوارض جانبی مانند علائم حمله قلبی است که ممکن است شامل درد قفسه سینه، فک  و بازو، تنگی نفس یا تعریق غیرمعمول باشد.

در صورت بروز این عوارض و یا عوارض جانبی جدی، توصیه گردد که فوراً کمک پزشکی دریافت کنند ، از جمله: ضربان قلب سریع  و نامنظم، ضعف،درد شدید معده  و شکم، اسهال خونی، تشنج، علائم سکته مغزی مانند ضعف در یک طرف بدن، اختلال تکلم، تغییر دید ناگهانی، کاهش سطح هوشیاری.

موارد تداخل دارویی

  • منع مصرف مطلق در استفاده همزمان با ارگوت ها
  • داروهایی که با هموستاز تداخل دارند، به عنوان مثال وارفارین ، آسپیرین SSRIs/SNR استفاده همزمان از ®Migrextra و دوزهای ضد درد آسپیرین به طور کلی توصیه نمی شود.
  • مهارکننده های ACE و ARBاستفاده همزمان با®Migrextra در افراد مسن، یا کسانی که دچار نارسایی کلیوی هستند ممکن است باعث بدتر شدن عملکرد کلیهشود. در چنین بیمارانی با ریسک بالا، علائم وخیم تر شدن عملکرد کلیه را ارزیابی و مدنظر قرار گیرد.
  • دیورتیک ها NSAID ها می توانند اثر ناتریورتیک دیورتیک های حلقه و تیازید را کاهش دهند. نظارت بر بیماران برای اطمینان از اثر بخشی دیورتیک ازجمله اثرات ضد فشار خون.
  • دیگوکسین:  مصرف همزمان با®Migrextra می تواند غلظت سرم را افزایش داده و نیمه عمر دیگوکسین را طولانی کند. سطح دیگوکسین سرم را کنترل کنید.
  • لیتیم: با توجه به وجود NSAID در®Migrextra سطح لیتیم پلاسما افزایش می یابد، لذا سطح سرمی لیتیوم و علامئ مسمومیت در بیمار ارزیابی گردد.
  • متوترکسات: سطح پلاسما متوترکسات را افزایش می دهد.

مقالات معتبر علمی