ممکن است در طول زندگی بار ها دچار اسهال شده باشید و تجربه ی مراجعات مکرر به سرویس بهداشتی برای اجابت مزاج شما را آزار داده باشد. در این نوشتار قصد داریم به علل و عوامل اسهال بپردازیم و راه های درمان فوری آن را با هم بررسی کنیم.
علل وعوامل اسهال
اسهال زمانی رخ میدهد که مدفوع بهصورت شل و روان دفع شود. افزایش تعداد دفعات اجابت مزاج در طول روز میتواند باعث بیحالی و کاهش قوای بدن شود. شناسایی صحیح عوامل ایجاد کننده اسهال اهمیت زیادی دارد، زیرا باعث میشود که بتوانیم راههای مؤثرتری برای پیشگیری و درمان این مشکل بیابیم. علاوه بر این، شناخت علل اسهال میتواند از بروز مشکلات جدیتر جلوگیری کند.
دلایل مختلفی برای بروز اسهال وجود دارد که در زیر به برخی از مهمترین آنها اشاره میکنیم:
مصرف غذاهای تحرک کننده ی گوارش
مصرف برخی خوراکیها میتواند باعث تحریک روده و بروز اسهال شود. این خوراکیها شامل لبنیات، سبزیجات فیبردار، غذاهای پرچرپ، غداهای تند و مصرف بیش از حد میوهها است. هرچند واکنش بدن هر فرد به این غذاها متفاوت است و ممکن است برخی افراد به یکی از این موارد حساسیت داشته باشند.
بیماری های روده ای
بیماریهای رودهای مانند سلیاک، بیماری کرون، و کولیت اولسرو، میتوانند منجر به اسهال مزمن شوند. در این شرایط، دستگاه ایمنی بدن به بافتهای رودهای حمله میکند و باعث التهاب و تخریب آنها میشود.
سلیاک ناشی از حساسیت به گلوتن است و فرد مبتلا در زمان مصرف پروتئینهایی مانند گندم و جو، دچار تحریک سیستم ایمنی میشود. این موضوع میتواند باعث اختلال در جذب مواد مغذی و بروز اسهال مزمن شود.
راههای درمان فوری اسهال
اگر مدت زمان اسهال شما طولانی نباشد می توانید به کمک درمان های خانگی آن را بهبود بخشید، برای جلوگیری از بیرون روی های مکرر و درمان فوری اسهال می توانید از روش های زیر استفاده کنید
جذب آب بیشتر
فرد مبتلا به اسهال در طول یک روز مقدار زیادی آب از دست می دهد، برای جبران بی آبی بدن می بایست از مایعات بیشتری استفاده کند تا بدن هیدراته نشود. برای مواجهه با این مشکل، یکی از راهکارهای موثر، به جز مصرف آب و آبمیوه های طبیعی، می تواند مصرف وانلایت ها یا محلول های الکترولیت خوراکی باشد. الکترولیت ها مواد معدنی اساسی هستند که برای حفظ تعادل مایعات بدن ضروری هستند.
هلیوس با ارائه وانلایت با دو طعم کلاسیک و با سیب به شما در جبران کم آبی بدن کمک می کند. با وجود اهمیت فوقالعاده ای که آب برای بدن دارد، بسیاری از افراد به مقدار کافی آب مصرفی دقت نمیکنند. به همین دلیل، استفاده از وانلایت میتواند یک راه حل مناسب برای کم آبی بدن باشد.
مصرف غذاهای کم فیبر
یکی از درمان های فوری اسهال استفاده از خوراکی هایی مانند پوره سیب زمینی، برنج سفید، موز و… است.این موارد می تواند باعث سفت شدن مدفوع و اصطلاحا جمع شدن روده شود اما توجه داشته باشید در چنین شرایطی تا حد امکان از مصرف غذاهای سنگین که موجب تشدید بیرون روی می شود خودداری کنید.
نوشیدن چای سیاه
از جمله در مان های خانگی برای درمان فوری اسهال نوشیدن چای سیاه است که می توانید همراه با عسل و لیمو ترش مصرف کنید. این ترکیب در مدت زمان کوتاهی به شما کمک می کند و جلوی دفع بیش از حد را خواهد گرفت.
دارچین
دارچین یک ضدعفونی کننده ی طبیعی برای دستگاه گوارش است و تا حد زیادی برای از بین بردن مواد مضر موجود در معده که باعث اسهال می شود تاثیر دارد. برای مصرف دارچین می توانید آن را همراه با یک لیوان آب گرم و یا به صورت پودری بر روی خوراکی ها بریزید. دارچین به علت طبیعت گرمی که دارد روده ها را گرم و نرم می کند.
سرکه سیب
سرکه با دارا بودن خاصیت آنتی بیوتیکی عوامل ایجاد کننده ی اسهال که در روده وجود دارد را از بین می برد.همچنین سرکه میتواند با تنظیم ph از سو هاضمه جلوگیری کند.
داروی درمان فوری اسهال
استفاده از داروهای بدون نسخه
داروهایی مانند لوپرامید (Imodium) و سوسمالیسیل بیسموت (Pepto-Bismol) میتوانند به کاهش تعداد دفعات اجابت مزاج و بهبود اسهال کمک کنند. این داروها بدون نسخه پزشک قابل تهیه هستند و باید طبق دستور مصرف شوند.
مصرف مکملهای پروبیوتیک
پروبیوتیکها میتوانند به بازسازی فلور طبیعی روده کمک کنند و به تعادل باکتریهای مفید در دستگاه گوارش کمک کنند. مصرف این مکملها میتواند به کاهش زمان بهبود اسهال کمک کند.
در صورتی که با مصرف خوراکی های طبیعی بهبود حاصل نشد می توانید از داروی درمان فوری اسهال که بدون نسخه قابل تهیه هستند استفاده کنید.
نکات پایانی و توصیهها به منظور پیشگیری از اسهال
برای پیشگیری از بروز اسهال، رعایت برخی نکات ساده میتواند بسیار مؤثر باشد. ابتدا باید به بهداشت فردی و محیطی توجه کافی داشته باشید. شستشوی دستها قبل از غذا خوردن و پس از استفاده از توالت، استفاده از آب آشامیدنی سالم و اجتناب از مصرف غذاهای آلوده از جمله اقدامات مؤثر در پیشگیری از اسهال هستند.
سخن پایانی
در موارد زیادی فرد عوامل و علل اسهال را می داند و اصطلاحا مزاج خود را می شناسد پس بهتر است پیش از ابتلا به آن از مصرف مواد غذایی که باعث بروز اسهال می شود خودداری نمایید. همچنین ممکن است دچار سندروم روده تحریک پذیر باشید و در شرایط خاصی دچار بیرون روی های مکرر شوید. در این موارد بهتر است به پزشک مراجعه نمایید و با انجام آزمایش مدفوع، از وضعیت خود مطلع شوید سپس از داروهای تجویز شده توسط پزشک استفاده کنید.
برای درمان فوری اسهال، رعایت موارد ذکر شده در بالا مانند مصرف مایعات در زمان اسهال کمک زیادی به کوتاه شدن روند بهبودی شما خواهد کرد به علاوه با حذف خوراکی های تشدید کننده ی اسهال از وعده های غذایی خود تا حد زیادی از بروز این مشکل جلوگیری خواهد شد.
سؤالات متداول درباره اسهال
1. چه عواملی میتوانند باعث اسهال شوند؟
عوامل شایع ایجاد کننده اسهال شامل:
– مصرف غذاهای تحریککننده روده مثل لبنیات، سبزیجات و میوهها
– ابتلا به بیماریهای رودهای مانند سلیاک و التهاب روده
– مصرف آب آلوده به باکتری و ویروس
2. چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
در موارد زیر توصیه میشود به پزشک مراجعه کنید:
– اسهال شدید و طولانیمدت که با درمانهای خانگی بهبود نمییابد
– همراه بودن اسهال با علائم نگرانکننده مانند تب، خون در مدفوع یا کاهش وزن
– ابتلا به بیماریهای زمینهای مانند بیماریهای رودهای یا سندرم روده تحریکپذیر
3. چه درمانهای خانگی برای اسهال وجود دارد؟
برخی از مؤثرترین درمانهای خانگی اسهال عبارتند از:
– افزایش مصرف مایعات برای جبران آب از دست رفته
– مصرف غذاهای کمفیبر مثل پوره سیبزمینی و برنج سفید
– نوشیدن چای سیاه با عسل و لیمو
– استفاده از دارچین به دلیل خاصیت ضدعفونیکنندگی
– مصرف سرکه سیب به علت خواص آنتیباکتریایی