درمان بیماری پارکینسون : نوع بیماری، علائم و علت

درمان بیماری پارکینسون چیست ؟

بیماری پارکیسنون (pd) یک بیماری نورودژنراتیو بوده و یکی از شایع ترین بیماری های مخرب اعصاب به شمار می رود. در واقع پارکیسنون یک اختلال مخرب و پیش رونده در دستگاه عصبی مرکزی (CNS) می باشد . این اختلال اثر خود را عمدا برروی دستگاه حرکتی می گذارد . این بیماری به صورت تدریجی تاثیر خود را بر بدن می گذارد.

در این مقاله راجع به علت ایجاد بیماری،علائم بیماری ، درمان بیماری پارکیسنون و درمان جدید پارکینسون صحبت خواهد شد.

علت ایجاد بیماری پارکینسون

دوپامین یک انتقال دهنده عصبی می باشد که در سیستم عصبی انسان از سلول ها ترشح می گردد ، هر چیزی که منجر به عدم ترشح دوپامین گردد مثل ازبین رفتن سلول های عصبی ترشح کننده دوپامین شود و همچنین منجر به تجمع آلفا-سینوکلئین و افزایش استیل کولین به نسبت دوپامین در سلول های مغزی (این هم نوعی انتقال دهنده عصبی محسوب می گردد) گردد ، میتواند منجر به ایجاد پارکینسون گردد . به زبان ساده تر  پیام های عصبی از دستگاه مرکزی وقتی می خواهند به سوی اندام های حرکتی  ماهیچه ها بروند، به یک ناقل نیاز داریم که دراینجا دوپامین نام دارد و درصورت عدم حضور این انتقال دهنده ، پیام منتقل نشده ، بنابراین ماهیچه ها قادر به انقباض و حرکت نخواهند بود و درنتیجه فرد علائم بی حرکتی را از خود نشان خواهد داد .

هنوز هیچ دلیل اصلی که منجر به ایجاد پارکیسنون شود وجود ندارد (بنابراین درمان پارکیسنون درمان قطعی نیست ولی به تازگی ها با انجام تحقیقات سخنانی از درمان جدید پارکینسون به گوش می خورد) ، اما عوامل محیطی ، ژنتیکی ، افزایش سن ، تومورها وآسیب های مغزی ، برخی داروهای خاص ، مسمومیت با کرین مونوکسید ، عفونت که در ارتباط با ویروس هایی که با رشد آهسته باشند ، جز موارد موثر در بروز بیماری هستند .

• عوامل محیطی : قرار گرفتن در محیط هایی با مواد شیمیایی مثل حشره کش ها ، قرار گرفتن در برابر اشعات مضر میتواند در روند رشد طبیعی سلول اختلال ایجاد کند و منجر به بروز بیماری هایی همچون پارکینسون گردد .
• عوامل ژنتیکی : اختلالات ژنتیکی که به طور ارثی در خانواده جریان دارد می تواند منجر به بروز بیماری گردد . آمار هم این مسئله را به خوبی نشان می دهد . برای مثال : ده درصد از کسانی که به بیماری پارکینسون دچار هستند ، در یکی از جایگاه های ژنی موثر در ترشح دوپامین دارای جهش ها ژنی می باشند . همچنین پنج درصد از کسانی به این بیماری مبتلا هستند ، دارای سابقه خانوادگی ابتلا به این بیماری هستند .
• افزایش سن : با افزایش سن احتمال ابتلا به این بیماری افزایش می یابد و افراد با سن 50الی60 سال نسبت به بقیه بیشتر در معرض ابتلا هستند ، ولی با این وجود به تازگی این بیماری در جوانان نیز دارای شیوع بالایی می باشد .

علائم بیماری پارکینسون

1. این بیماری منجر به ایجاد اختلالات حرکتی می گردد . در ابتدای ابتلا نشانه های کمتری در فرد دیده می شود . برای مثال لرزش یا رعشه در یکی از اندام های حرکتی مثل دست ها و پاها ، عدم تعادل در راه رفتن یا ایستادن جزو این علائم می باشد که در تشخیص اولیه پزشکی بسیار مهم بوده و برای شروع درمان و جلوگیری از پیشرفت حائز اهمیت می باشد.
2. در مرحله بعد بیماری ، فرد علائم بیشتری پیدا می کند برای مثال عضلات دوطرف بدن فرد مثل دست ها وپاها سفت می شود ، در تکلم فرد تاثیر گذاشته و در هنگام ایستادن فرد تعادل نخواهد داشت . در این مرحله از فرد تحت کنترل متخصص مغز و اعصاب باشد ، میتواند کارهای خودش را انجام دهد و مشکل زیادی از جهت کارهای روزمره نخواهد داشت .
3. در گام بعد که مرحله رشدمیانی بیماری می باشد ، علائم مراحل قبل شدیدتر شده ، واکنش های بدن و حرکات بسیار کند می گردد .
4. در این هنگام کندشدن حرکات فرد بیشتر شده و خشکی عضلات آزار دهنده خواهد بود ، فرد همچنان قادر به راه رفتن است اما با سختی خیلی زیاد می تواند تعادلش را حفظ کند . انجام درمان پارکینسون مثل فیزیوتراپی دربهبود وضعیت راه رفتن حتما موثر خواهد بود.
5. این مرحله ، مرحله پیشرفته بیماری پارکیسنون بوده و علاوه بر علائم بالا ، علائم مزمن و طولانی مدت بیماری رویت خواهد گشت . فرد دچار سفتی شدید عضلانی و ناتوانی در راه رفتن و حرکت خواهد بود ، همچنین ممکن است برخی مشکلات روانی مثل توهم و گیجی نیز در فرد پدیدار گردد . در شرایطی زوال عقل و دشواری در بلع نیز دیده می شود بنابراین خطر آسپیراسیون و یا خفگی نیز وجود دارد . بنابراین بیمار نیاز به کسی دارد که در انجام کارهای روزانه کمکش کند . استفاده از واکرها و ویلچرو همچنین انجام درمان پارکیسنون مثل انجام فیزیو تراپی در بهبود وضعیت موثر خواهد بود .

درمان بیماری پارکینسون

از آنجایی که بیماری پارکینسون دارای دلیل مشخصی برای بروزش نیست بنابراین درمان قطعی برای این بیماری وجود ندارد . ولی با توجه به مطالعات، مصرف برخی داروها ، انجام برخی ورزش ها ، انجام فیزو تراپی ، دوری از تنش و استرس ، انجام طب سوزنی ،جراحی ،ماساژ ، آب درمانی ، کاردرمانی ، تغییر سبک زندگی و داشتن برنامه غذایی مناسب در کنترل و درمان پارکینسون بی تاثیر نخواهد بود ، که در این بخش به بررسی هر یک از این مواد خواهیم پرداخت :

مصرف برخی از دارو ها

استفاده از برخی دارو ها مثل لوودوپا ،کو‌کارل‌دوپا ،سلجیلین ،ریواسیتگمین ،بی‌پریدین ،کاربی‌دوپا ، تولکاپون ،انتاکاپون ،روتیگوتین ،پرامیپکسول ،بنزتروپین،کو‌بنل‌دوپا ، سافینامید ،اپیکاپون و … در درمان بیماری پارکینسون و یا کاهش علائم بیماری پارکینسون مصرف می گردند . نحوه عملکرد این داروها که مهمترین و پرمصرف ترینشان لوودوپا می باشد ، افزایش ترشح دوپامین در بدن می باشد .

لوودوپا در مغز به دوپامین تبدیل می شود بنابراین منجر به تعدیل میزان دوپامین بدن می گردد . این دارو را میتوان به شکل ژلی به نام لوودوپاکاربی دوپا (LCIG) به درون روده با استفاده از یک کاتتر تزریق نمود .

نکته قابل تجه در مصرف داروها این است که هرگز نباید به صورت ناگهانی قطع شوند چراکه قطع مطرف ناگهانی دارو میتواند منجر به برگشت علائم بیماری به صورت شدیتر از قبل گردد و بسیار خطرناک می باشد .

کاردرمانی فیزوتراپی ، ماساژ ،آب درمانی ، طب سوزنی

انجام دادن هر یک از اینها می تواند منجر به بازگشت و بهبود توانایی های حرکتی فرد گردد . برای مثال در کاردرمانی برای کارهایی که بیمارقادر به انجام آنها نیست ، راه حل هایی ارائه می گردد . همچنین در ماساژ و آب درمانی از سفتی عضلات کاسته خواهد شد . درفیزوتراپی با انجام حرکات صحیح ، فرد توانایی های خود مثل حرکت کردن را بهبود خواهد داد . بنابراین در درمان بیماری پارکینسون از این موارد غافل نشوید .

تغییر رژیم غذایی و سبک زندگی

یکی از کارهایی که در کنار درمان های دیگر باید انجام پذیرد تغییر سبک زندگی می باشد . در ابتدا شما رژیم غذایی خود را به سمت جلوگیری از افزایش وزن هدایت کنید همچنین مصرف مواد پرفیبر مثل سبزیجات ، میوه ها و مایعات را فراموش نکنید . از استرس و تنش دوری کنید و ورزش وپیاده روی را در برنامه خود بگنجانید . از مواد نیکوتین دار مثل گوجه وفلفل و کافئین دار مثل چای و قهوه در برنامه غذایی بیشتر استفاده کنید چراکه محققان به این نتیجه رسیده اند که نیکوتین در درمان بیماری پارکینسون نقش مهمی دارد .

جراحی

بیمارانی که دارو درمانی در آنها موثر نبوده و بیماری در مرحله پیشرفته خود قرار داشته باشد  ، از روش های جراحی استفاده می شود .

تنها کمتر از ده درصد بیماران مبتلا به پارکینسون ، در لیست جراحی خواهند بود .

جراحی های متفاوتی برای درمان بیماری پارکینسون استفاده می شود ولی درمان جدید پارکینسون که به صورت شایعتری انجام می گیرد تحریک عمقی مغز (Deep Brain Stimulation) می باشد . دراین روش الکترود هایی را در قسمت هایی از مغز که حرکات را کنترل می کنند قرار می دهند و سپس از طریق سیمی که از زیر پوست عبور می کند ، این الکترود ها را به یک محرک عصبی که در قسمت بالای سینه قرار دارد وصل می کنند.